ความรู้เบื้องต้น เกี่ยวกับ ระบบไฟฟ้า 3 เฟส หมายถึงอะไร
ระบบไฟฟ้า 3 เฟส หมายถึง หลักการผลิตไฟฟ้า ส่งผ่าน และจ่ายพลังงานไฟฟ้าแบบกระแสสลับ หรือ alternating current (AC) เป็นระบบโพลีเฟสประเภทหนึ่ง ซึ่งใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดใน Electrical grids หรือเครือข่ายไฟฟ้าที่เชื่อมต่อกันเพื่อจ่ายพลังงานจากสถานีผลิตพลังงานไฟฟ้าไปยังผู้บริโภคทั่วโลก
ในระบบไฟฟ้า 3 เฟส แหล่งจ่ายแรงดันไฟฟ้าทั้งสามจะถูกใช้เพื่อสร้างกระแสสลับสามแหล่งที่มีเฟสสลับกัน 120 องศา กระแสที่ถูกสร้างมาจะถูกส่งผ่านตัวนำสามตัว ซึ่งตัวนำเหล่านั้นเรียกว่า เฟส
ประโยชน์ของระบบไฟฟ้า 3 เฟส
- ส่งพลังงานได้มากขึ้นในระยะทางที่กำหนด เนื่องจากระบบไฟฟ้า 3 เฟสนั้นมีประสิทธิภาพที่มากกว่าในการถ่ายโอนพลังงานไฟฟ้า ทำให้สามารถส่งพลังงานไฟฟ้าได้มากขึ้นเมื่อเทียบกับระบบไฟฟ้าอย่างอื่น จึงทำให้ระบบไฟฟ้า 3 เฟสนั้นได้รับการใช้งานสำหรับการส่งกระแสไฟฟ้าจากสถานีไปยังผู้บริโภคซึ่งต้องอาศัยระยะทางที่ค่อนข้างไกล
- มีตัวประกอบกำลังที่พลังงานสูงกว่าระบบไฟฟ้าแบบเฟสเดียว ซึ่งหมายความว่าพลังงานไฟฟ้าจะถูกส่งออกจำนวนมากเพื่อนำไปใช้งาน แทนที่จะสูญเสียพลังงานไฟฟ้าเหล่านั้นออกมาในรูปแบบความร้อน พูดง่ายๆ ก็คือ ลดค่าของการสูญเสียพลังงานจากปัจจัยต่างๆ นั่นเอง
- มีความร้อนที่ต่ำกว่า อย่างที่บอกไปในข้างต้นว่าตัวประกอบพลังงานของระบบไฟฟ้า 3 เฟสนั้นมีตัวประกอบกำลังที่ดีกว่าและจำนวนเยอะกว่า ทำให้สูญเสียพลังงานน้อยกว่าระบบไฟฟ้าแบบอื่นๆ และส่งผลให้มีความร้อนปล่อยออกมาน้อยกว่านั่นเอง จึงเหมาะสำหรับการใช้งานที่ต้องทำงานหนักเป็นเวลานานและมีโอกาสเกิดปัญหาความร้อน เช่น มอเตอร์ขนาดใหญ่
วิธีการดูแลรักษาระบบไฟฟ้า 3 เฟส
- ตรวจสอบระบบไฟฟ้าเป็นประจำเพื่อมองหาที่อาจจะเกิดขึ้นแก้ไขให้ทันเวลา
- บำรุงรักษาระบบไฟฟ้าอุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอ เช่น การทำความสะอาด ใส่สารหล่อลื่น ตรวจสอบอุปกรณ์ที่เสียหายแล้วทำการเปลี่ยนหรือซ่อมแซม
- อย่าลืมดูแลระบบความปลอดภัยของระบบไฟฟ้า เช่น ฟิวส์ เบรกเกอร์ ซึ่งจะช่วยป้องกันอันตรายที่เกิดจากไฟฟ้าขัดข้องได้
ระบบไฟฟ้า3 เฟสมีการใช้งานแบบไหนบ้าง ?
มอเตอร์ขนาดใหญ่
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจและค่อนข้างตอบโจทย์สำหรับการจ่ายไฟให้กับมอเตอร์ขนาดใหญ่ซึ่งใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมหลากหลายประเภท รวมไปถึงการผลิต การขนส่ง และการใช้งานในอุตสาหกรรมอื่นๆ โดยทั่วไปแล้วมอเตอร์เหล่านี้ทำงานในระดับที่ต้องการพลังงานสูง และต้องการแหล่งพลังงานที่มีความปลอดภัย เชื่อถือได้ มีประสิทธิภาพ เพื่อให้ทำงานได้อย่างถูกต้อง พลังงานไฟฟ้าระบบ 3 เฟสจึงเหมาะสมอย่างยิ่งสำหรับการทำงานในรูปแบบนี้ เนื่องจากสามารถส่งกำลังไฟฟ้าได้เยอะ มีความร้อนที่น้อย
ปั๊มน้ำ
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสมักถูกใช้เพื่อจ่ายพลังงานให้กับปั๊มน้ำ ซึ่งใช้ในงานต่างๆ เช่น ระบบชลประทาน โรงบำบัดน้ำ และอื่นๆ ปั๊มน้ำต้องการแหล่งพลังงานที่ประสิทธิภาพ เนื่องจากต้องใช้พลังงานสูงในการส่งน้ำจากแหล่งกำเนิดแล้วแจกจ่ายไปตามต่อ หากพลังงานไม่เพียงพออาจจะทำให้ทำงานผิดพลาดได้ ดังนั้นระบบไฟฟ้า 3 เฟสจึงเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่ดีเลยทีเดียว
เครื่องมือทางอุตสาหกรรม
อุปกรณ์หรือเครื่องมือทางอุตสาหกรรมหลายประเภท เช่น เครื่องเชื่อม เครื่องกลึง ต้องการแหล่งพลังงานที่ให้พลังงานระดับสูงและสเถียร เพื่อจะได้ทำงานอย่างถูกต้อง หากใช้แหล่งพลังงานที่ไม่มีคุณภาพอาจจะส่งผลถึงคุณภาพของงานที่ออกมา กรณีเลวร้ายที่สุดอาจจะทำให้เกิดอันตรายต่อคนทำงานได้เลย การเลือกใช้ ระบบไฟฟ้า 3 เฟสจึงถือว่าตอบโจทย์
อาคารพาณิชย์และที่อยู่อาศัย
อย่างที่เราบอกไปในข้างต้นว่า ระบบไฟฟ้า 3 เฟสนั้นมีข้อดีตรงที่สามารถส่งพลังงานในระยะไกลได้สเถียรและมีประสิทธิภาพ ดังนั้นการจ่ายพลังงานจากสถานีจ่ายไฟยังอาคารบ้านเรือนที่มีระยะทางที่ค่อนข้างห่างไกลกัน จึงจำเป็นต้องใช้ระบบไฟฟ้า 3 เฟสนั่นเอง นอกจากนี้ยังมีเรื่องของประสิทธิภาพการส่งพลังงาน และการใช้งาน 24 ชั่วโมงที่คุณไม่ต้องกังวลเรื่องของความร้อนอีกด้วย
สรุป
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสเป็นที่นิยมใช้ในสถานประกอบกิจการที่มีการใช้ไฟฟ้าจำนวนมาก มีข้อดีมากมาย ผู้ใช้หรือช่างเทคนิคจะต้องออกแบบและใช้งานให้ถูกวิธีเพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการทำงานกับไฟฟ้า และ ปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องอย่างเคร่งครัด